ONDERSTEUNENDE SOFTWARE HELPT BIJ EEN GOED ALLERGENENBELEID
WAAROM HET INTERESSANT IS OM TE INVESTEREN
Sedert 13 december 2014 – EG Verordening 1169/ 2011 – trad in alle Europese lidstaten de nieuwe wetgeving rond allergenen in werking. Concreet betekent dit dat er een ‘vermelding/bericht’ moet uithangen in het verkooppunt dat de consument uitnodigt om zich tot het personeel te wenden voor vragen over allergenen. Dankzij een softwarepakket kan de ondernemer de wetgeving en informatie opvolgen en aantonen dat het bedrijf voldoet aan de verplichtingen op het vlak van allergenenwetgeving. We bekijken welke mogelijkheden bepaalde softwaretools inhouden en waarom het interessant is om erin te investeren.
Allergenenmanagement
Basisprincipe = informatie verstrekken
Allergenen zijn, in principe onschadelijke, natuurlijke stoffen, die slechts bij een kleine minderheid van de bevolking, een reactie geven van het immuunsysteem.
Om elke blootstelling aan lichamelijke reacties te voorkomen, wordt de bereider van voedingswaren verplicht voor zowel niet-voorverpakte als voorverpakte levensmiddelen, de nodige informatie te verstrekken, omtrent de aanwezigheid van allergenen of stoffen en producten, die allergieën of intoleranties kunnen veroorzaken.
Allergenen hebben dus alles te maken met voedselveiligheid.
De informatie over allergenen moet zonder enig uitstel meegedeeld worden én voordat de aankoop plaatsvindt. Indien de allergeneninformatie niet aangebracht is op een duidelijk zichtbare plaats, dan dient de slager of andere actor in zijn bedrijf, de consument te informeren dat de informatie over de allergenen beschikbaar is via een vermelding op een plakkaat, op een kassaticket, op het etiket van de voorverpakte levensmiddelen, op een affiche, op een fysieke of elektronische drager, of voor de cateraar in de menu’s zelf.
Deze vermelding moet de consument ook waarschuwen voor een mogelijke wijziging in de samenstelling van de producten.
Mondelinge communicatie
Verder gelden ook randvoorwaarden bij mondelinge communicatie zoals bijvoorbeeld een ‘interne procedure’ die verzekert dat de informatie juist is. Er dient dus verwezen te worden naar het programma ter ondersteuning van deze informatie.
Informatie mag steeds mondeling worden meegedeeld, op voorwaarde dat er altijd een bekwaam iemand aanwezig is om de informatie te verstrekken. Het betrokken personeel moet eveneens worden opgeleid over de te volgen procedures en over de risico’s die verbonden zijn aan voedselallergieën en intoleranties. Uiteraard mogen er geen kosten aangerekend worden wanneer de consument naar de allergeneninfo vraagt.
Technische fiches
De aanwezige allergenen in de ingrediënten van de aangekochte producten zijn te vinden op de door de fabrikant meegeleverde technische fiches van elk product. Levert de fabrikant deze niet mee? Dan kan u ze kosteloos opvragen bij hen. Zij zijn verplicht u deze te verschaffen.
Al dan niet voorverpakt
Voorverpakte producten
De allergenen moeten vermeld worden in de ingrediëntenlijst op een manier waarop deze duidelijk te onderscheiden zijn van andere ingrediënten.
Dit kan bv. door een vet lettertype te gebruiken. Stel dat er geen ingrediëntenlijst verplicht is (bv. bij kleine verpakkingen waarvan het grootste oppervlak kleiner is dan 10 cm2) dan moet men alsnog de aanwezige allergenen vermelden als volgt: ‘bevat …’. De allergenenvermelding (en ingrediëntenlijst) is niet verplicht in volgende gevallen:
• producten die slechts uit één ingrediënt bestaan (bv. sesamzaadjes) in zover de verkoopbenaming duidelijk het allergeen vermeldt;
• bij kaas, boter, gefermenteerde melk en gefermenteerde room waaraan geen andere ingrediënten zijn toegevoegd dan melkbestanddelen, voedingsenzymen, zout en culturen van micro-organismen die noodzakelijk zijn voor de vervaardiging/bereiding ervan.

Niet-voorverpakte producten
Onder een niet-voorverpakt product wordt verstaan: een levensmiddel dat niet voorverpakt wordt verkocht, verpakt wordt op de plaats van verkoop of voorverpakt wordt met het oog op onmiddellijke verkoop.
In het geval van slagers is dit bv. een vleessalade die afgewogen en ter plaatse in een bakje geschept wordt.
Voordelen ondersteunende software
Investeren in ondersteunende software betekent tijdswinst, gerichte aanpak en klantgerichte service bij elke vraag naar allergenen.
De toenemende belangstelling van de consumenten naar de samenstelling van het voedsel, maakt het snel inzichtelijk maken van deze informatie belangrijk. Met het bereiden van maaltijden neemt de druk op een goede allergenenadministratie verder toe, in combinatie met receptenbeheer, uitgebreide analyse en kritische controlepunten.
Van zodra recepten op punt staan, kan de voedingsmiddelendatabase de allergenenregistratie, de voedingswaarden en de etikettering volledig weergeven.
Tips
• De toeleverancier is verplicht om zijn klant te informeren over de aanwezige allergenen in zijn geleverde producten.
• Met betrekking tot de opleiding van het personeel over de allergenenproblematiek is in de regelgeving niets vastgelegd.
De betrokken personeelsleden moeten een minimale kennis hebben over welke ingrediënten als allergenen worden beschouwd.
• Investeren in ondersteunende software bespaart tijd en leidt tot een gegevensbestand dat bij controle kan worden voorgelegd en de nodige garanties biedt over de juistheid van de gegevens. Dit bestand kan zowel elektronisch als schriftelijk worden bijgehouden.
• De vermelding, waarin de consument wordt gewaarschuwd dat de samenstelling van de producten kan veranderen, is verplicht.
Softwaretools
Carl Beniest van FoodDESK
“Wij ontwikkelden een uniek concept voor Europa, dat we EasyBUTLER noemen. De innovatie met EasyBUTLER – waardoor klanten op snelle wijze de informatie op hun gsm kunnen krijgen – bespaart adviestijd, is professioneel naar klanten toe en is een onderscheidende tool. Naast het recepturenbeheer zijn andere meer bedrijfsgerichte componenten van belang als kostprijsberekening, order management, menu planning, HACCP-modules. De slager kan een complete oplossing hebben die niet alleen zijn huidige werkwijze ondersteunt maar ook al geschikt is om toekomstige businessmodellen te ondersteunen. De meeste recepturen worden up-to-date gehouden op basis van de leveranciersfiches. FoodDESK is dagelijks met meerdere leveranciers in contact om de correcte waardes in hun database vast te leggen.
De tool werkt via de cloud. Dit betekent dat de slager zelf beheer heeft van de software en aan de gang kan met een iPad of pc. De slager kan een QR-code aanbrengen op zijn toog. Als de QR-code wordt gescand met de smartphone, dan krijgt de klant op zijn telefoon alle producten inclusief de allergenen. De klant heeft de mogelijkheid direct zelf de selectie te maken. De app kan ook worden gedownload waarbij de informatie altijd beschikbaar is.
Ons productenpakket kan vanaf 450 euro per jaar. De klant heeft dan de mogelijkheid zelf de allergenen te beheren. Aanvullende modules zijn beschikbaar.”
Achile Van Gierdegom van QualityGuard
“Qguard heeft slimme software voor het beheer van voedselveiligheid, allergenen en voedingswaarden. Bij ons moet de klant enkel zijn recept aanmaken. Wij doen de rest. Een team van diëtisten brengt alle grondstoffen van de klant in kaart. Vervolgens zoekt het team alle technische gegevens van de grondstof (allergenen, voedingswaarden, samenstelling …) op. Dan kan de klant bij ons in een iPad-app zijn recepturen ingeven. Vervolgens koppelen wij automatisch de correcte allergenen en voedingswaarden aan het recept.
Wij voorzien een opleiding bij de klant ter plaatse om hem op te leiden om met het systeem te leren werken. De toegevoegde waarde ligt in de opleiding ter plaatse bij de klant. Onze applicatie beschikt over alle functie rond voedselveiligheid, waardoor onze klant op zeer vele vlakken kan besparen.
Ons productenpakket bieden wij reeds aan vanaf € 360 per jaar. We hebben ook een volledige Food Safety App, waarin alle FAVV-wetgeving aan bod komt en sterk wordt geautomatiseerd. Deze komt op € 600 per jaar. Dit betreft een volledige digitalisering voor alle administratie rond voedselveiligheid.”
Volgende 14 allergenen zijn verplicht te vermelden
◦ Tarwe
◦ Rogge
◦ Gerst
◦ Haver
◦ Spelt
◦ Hybriden van deze soorten
• Noten (waarvan gespecificeerd moet worden welke)
◦ Hazelnoten
◦ Pistachenoten
◦ Walnoten
◦ Amandelen
◦ Pecannoten
◦ Macadamianoten
◦ Cashewnoten
• Eieren
• Melk
• Schaaldieren
• Weekdieren
• Selderij
• Mosterd
• Zwaveldioxide en sulfieten (meer dan 10 mg/kg of 10 mg/l)
• Lupine
• Pinda’s
• Sesamzaad
• Soja
• Vis
