PAARDENVLEES ALS ANTWOORD OP DE VRAAG NAAR MEER DUURZAAMHEID

LEVERANCIERS STELLEN UITSLUITING VOOR DE SLACHT IN VRAAG

Paarden zijn prachtige dieren waaraan veel mensen plezier beleven. Wanneer we de kwestie loskoppelen van alle emotie, leveren ze aan het einde van hun leven bovendien een bijdrage aan een aantal hedendaagse uitdagingen waaronder de verspilling van gezond, kwalitatief voedsel. De EU telt ca. 7 miljoen paarden, waarvan de helft al dan niet terecht uitgesloten voor de slacht. Delicatesse sprak met drie vooraanstaande leveranciers uit de sector die graag enkele hardnekkige misverstanden uit de wereld helpen.

DALING VAN DE CONSUMPTIE

Drastisch verminderd

Marie-Anne De Nil, De Nil Vleeswaren: "In de loop van 50 jaar is de verkoop van vers paardenvlees enorm gedaald. Vroeger verzetten paardenslagers tijdens promoties tot 1 ton! Vandaag zijn er geen paardenslagers meer, en bovendien is vrijwel alles voorverpakt, terwijl de consument het liefst ziet dat het vers versneden wordt. Op deze manier verkocht de slager 50–100 kg, maar sinds het voorverpakken nog 15 kg. Slechts enkele goeie slagers met passie voor het vak, die weten waarover ze praten en zelf hun beesten kiezen, houden de verkoop constant de laatste 10–20 jaar."

Prijs is doorslaggevend

Olivier Kemseke, Chevideco: "Vroeger was paard beduidend goedkoper dan rund. Vandaag zitten beide min of meer op hetzelfde niveau. Feit is: staat de paardenbiefstuk in aanbieding tegen 11 euro i.p.v. 19 euro reguliere verkoop, dan wordt er tot 3 keer zoveel verkocht. De prognose is dat de prijs van rood vlees verder stijgt: ook China consumeert het nu vaker én de wereldbevolking neemt toe. Welk paardenvlees favoriet is bij de Belgen, is streekgebonden. Het gaat vooral in Wallonië over de toonbank, zeker bij families die het van kleinsaf kennen. Daar zijn filet pur, entrecote en biefstuk gegeerd, met een voorkeur voor goed dooraderd vlees. In Antwerpen, bijvoorbeeld, wordt gerookt paardenvlees best gesmaakt. Iedere regio heeft haar eigen specialiteit: denk aan de typische Lokerse worsten."

Uitsluiting voor de slacht

De gemiddelde slachtleeftijd bedraagt 13 jaar, maar een paard kan gerust 20 tot 30 jaar worden. Sinds 2009 geeft Europa eigenaars de kans hun dier uit te sluiten voor de slacht. Dit is onomkeerbaar. Paarden worden ook definitief uitgesloten als ze ooit specifieke medicatie hebben gekregen. Studies weerleggen ondertussen dat er gevaar zou zijn bij de consumptie. Na een wachtperiode van maximum een half jaar is elk residu verdwenen. Het is weliswaar belangrijk dat er een wettelijk kader is, maar de sector ijvert voor een sperperiode van 6 maanden in plaats van uitsluiting. Een aanpassing in die zin betekent een grotere beschikbaarheid, en daarmee een daling van de prijs, en dus betaalbaar rood vlees.

LEVERANCIERS BREKEN EEN LANS

Traceerbare herkomst

Het paardenvlees in onze slagerijen is perfect traceerbaar. Ongeveer 50% is afkomstig uit Europa, met Roemenië op kop. De rest komt uit Zuid-Amerika en meer bepaald uit Argentinië en Uruguay. Levende transporten vinden vrijwel niet meer plaats. Een miniem deel wordt in België geslacht. Hier en in het buitenland wordt er een beroep gedaan op professionals die het gewend zijn om met paarden om te gaan. Een humane aanpak voorkomt lijden en incidenten.

Minder verwaarlozing

Olivier Kemseke: "Typisch is de aankoop van een paardje voor de kinderen. Na een tijd kijken ze er niet meer naar om. Het is een utopie dat de paarden die uitgesloten zijn voor de slacht tot hun laatste dag optimaal verzorgd worden. Oudere paarden hebben geen functie meer, maar de kosten lopen door. Activisten met goeie bedoelingen richten asielen op, maar de beschikbare plaatsen staan in schril contrast met het aantal "afgeschreven" paarden. Deze vorm van opvang kan nooit een alternatief zijn. Wanneer de juiste zorg niet meer kan gegeven worden, is in sommige gevallen de kans op verwaarlozing groter."

Onzekere mondiale situatie

Olivier Kemseke: "Uitsluiting voor de slacht is een absurde bureaucratische situatie, zeker in tijden waarin mensen honger lijden. Het leven bestaat uit geboorte – spelen – en leidt voor een ouder paard naar het eindstation. Dit is een perfect circulaire economie. We mogen daar in onze industrie de ogen niet voor sluiten. We staan nog maar aan het begin van de economische crisis. Met de stijgende kosten treden er verschuivingen op in het budget van de consumenten. Er moeten keuzes worden gemaakt: de auto, of de vakantie. Wellicht is men dan eerder geneigd om het paard te zien als een eiwitbron."

Wijs uw klanten op de nutritionele voordelen van deze lekkernij

PLEIDOOI VOOR MEER DUURZAAMHEID

Geen verspilling

Een paard weegt zo'n 420 kg en is goed voor 170 kg vlees. Kristof Peeters: "Alle delen worden gebruikt: filet pur, rug en heup als steak, boon, bil, platte bil om te zouten ... Andere spierstukken kunnen mals gegaard worden tot stoofvlees. Maar het gaat veel verder: bijproducten in dierenvoeding, ingrediënten voor de farma ... Paardenvlees is bijzonder duurzaam omdat het niet gekweekt wordt voor de slacht. Het is als het ware een reststroom. Bij euthanasie zijn de kadavers echter waardeloos. De verwerking ervan is bovendien vervuilend." Net nu Europa uitpakt met de Green Deal, waarbij duurzame voeding voorop staat, is dit onbegrijpelijk. In Europa betekent dit een verlies van 595.000 ton vlees en 300 miljoen kilo bijproducten.

Meer paardenwelzijn

De paardenvleessector levert inspanningen om mistoestanden uit te roeien. Alleen een paard dat gezond en stressvrij leeft, levert vlees van topkwaliteit. In 2016 richtte FEBEV samen met het Departement Dier & Welzijn van de KU Leuven 'Respectful Life' op. De onderzoekers bezoeken de bedrijven ter plaatse en volgen het hele proces, dat voldoet aan de Europese normen op het vlak van dierenwelzijn. Paardenvlees is voor velen een taboe, maar deze beslissing mag niet op emotie gebaseerd zijn.

Neen tegen fraude

Kristof Peeters: "In 2013 kreeg het 'bereidemaaltijdenschandaal' veel persaandacht. Hierbij werd er in lasagne rundvlees vervangen door goedkoper paardenvlees. Dit heeft een algemene bewustwording teweeggebracht in de markt: voeding moet worden gekocht bij betrouwbare bedrijven. Gelukkig kwam paardenvlees niet in een negatief daglicht." De sector viel niets te verwijten en de producten waren volledig geschikt voor menselijke consumptie.

Paardenvlees is duurzaam omdat het niet gekweekt wordt voor de slacht

TREK DE CONSUMENT OVER DE STREEP

Kristof Peeters: "Etaleer paardenvlees in ieder geval prominent in de toog. Organiseer een vaste paardenvleesdag, dat is altijd goed voor een nicheproduct. Het doet de consument zin krijgen, en hij weet zeker dat het vers is. Wees vooruitstrevend en prijs paardenvlees aan als een duurzaam en gezond product. Olivier Kemseke: "Het is een bron van hoogwaardige eiwitten – 21 g per 100 g – vitamine B12, B3 en B6, ijzer en zink. De vetstoffen zijn grotendeels onverzadigde vetzuren, omega 3 en omega 6. Daarbij is het licht verteerbaar en dus ideaal voor de moderne consument." Marie-Anne De Nil: "Ook paardencharcuterie is een gezond product, in tegenstelling tot veel andere fijne vleeswaren. Deel gratis proevertjes uit: de mensen onderscheiden direct kwaliteit. Het lichtere beleg is bovendien geschikt voor verrassende toepassingen, zoals witloofrolletjes met kaassaus."