BREXIT ZAL OOK INVLOED HEBBEN OP IMPORT VAN LAMSVLEES

De britten beheren grootste schaapkudde van europa

Het Verenigd Koninkrijk heeft in 2016 gekozen om Europa de rug toe te keren. Vanaf uiterlijk 31 oktober 2019 maakt het Verenigd Koninkrijk (VK) geen deel meer uit van de EU. Komt het op die datum tot een harde Brexit of stappen de Britten vroeger uit de EU mét een akkoord? Hoe dan ook, elke beslissing zal gevolgen hebben voor alle Europese economieën. Britse producenten en exporteurs van lamsvlees hopen – net zoals de meeste bedrijven – op een handelsakkoord, maar zien de toekomst onzeker tegemoet.

Gevolgen

Welke vorm de Brexit ook zal aannemen, de impact op elk bedrijfsleven zal zwaar zijn. Het Verenigd Koninkrijk is nu eenmaal een belangrijke handelspartner, waardoor de Brexit – zowel in het geval van een no-deal als in het geval van een onderhandelde Brexit – hard zal aankomen.

Uit de EU, met of zonder deal

In principe maakt het VK vanaf 31 oktober 2019 niet langer deel uit van de EU. Het ligt niet voor de hand dat er opnieuw uitstel volgt. De Britten hebben een nieuwe premier die met veel poeha heeft verkondigd dat het VK sowieso de EU verlaat, met of zonder deal. Verliest Boris Johnson de vertrouwenskwestie die Labour voor begin september heeft aan­gekondigd, dan zal hij nieuwe verkiezingen uitstellen tot na de Brexit.

Transitieperiode

Het VK heeft echter met de EU afgesproken dat, in geval van een geratificeerd terugtrekkingsakkoord, het VK na hogergenoemde datum lid kan blijven van de EU-douane-unie en de interne markt en dat tot 31 december 2020. Het VK past gedurende deze zogenaamde ‘transitieperiode’ het volledige EU-recht verder toe. 

‘Harde Brexit’

Als er geen EU-27 (n.v.d.r. 27 Europese lidstaten) handelsakkoord wordt overeen­gekomen met het VK voor de Brexit, dan spreken we van een ‘harde Brexit’. Dan valt alle handel tussen het VK en de EU onder de regels van de Wereldhandelsorganisatie (WHO). Dat betekent dat er nieuwere en hogere importtarieven van toepassing zullen zijn en grenscontroles zullen worden op­gelegd, wat de handel en bepaalde landbouwproducten, zoals vlees, duurder maakt. Dat zou de Britse economie sterk beperken, want dat betekent dat het VK preferentiële toegang verliest tot al die landen, waarmee de EU nu een vrijhandelsakkoord heeft. De drie sectoren, die het meest zouden beïnvloed worden op basis van het verhandelde volume, zouden verwerkte voedingsproducten, zuivel en vlees zijn (Bellora et al., 2017).

VK belangrijke afzetmarkt voor België

Vanuit het standpunt van België bekeken, is het Verenigd Koninkrijk onze 4e grootste afzetmarkt van agrarische producten in de EU. Net geen 4% van de Belgische invoer van agrarische producten komt uit het Verenigd Koninkrijk. Het VK exporteert vooral naar Ierland (26,1%), Frankrijk (17,4%), Nederland (10,7%) en Duitsland (10,7%). De tien belangrijkste geïmporteerde producten vertegenwoordigen 38% van de totale invoerwaarde van agrarische producten naar België vanuit het VK. De agro-industriële producten staan op kop, met 108 miljoen euro, gevolgd door alcoholische dranken (ex. bier en wijn), boter en melkvet, suikerbietzaad en schapen- en geitenvlees (44 miljoen euro) (Bron: Eurostat Comext)

Export versus import

Het VK exporteert vooral verwerkte producten met whisky op kop als belangrijkste export­product. Het VK importeert veel meer primaire producten dan dat het exporteert. Het importeert bijvoorbeeld meer rundvlees, gevogelte, varkens- en lamsvlees dan het exporteert. Toch beheren de Britten de grootste schaapskudde in Europa. Verreweg de grootste buitenlandse afnemer van lamsvlees is Frankrijk met in 2017 bijna 30.000 ton. De Duitsers kochten bijna 10.000 ton Brits lamsvlees in 2017.

Grote zorgen voor lamsvlees

Volgens de promotiedienst Meat Promotion Wales (HCC) is de Brexit een grote zorg voor de talrijke producenten van PGI Welsh Lamb. “Welsh Lamb is een belangrijk agrarisch exportproduct, dat elk jaar voor meer dan 30% wordt geëxporteerd naar de Europese Unie. Hoe onzeker we ons voelen bij de Brexit, toch zou er aan beide kanten van het Kanaal een bereidheid bestaan om een overgangsperiode in te lassen, waarbij taksvrije handel zou kunnen blijven voor goederen met geografische indicaties. Er zijn echter nog geen uitspraken gedaan over de draagwijdte hiervan”, aldus Meat Promotion Wales. Toch hoopt de promotiedienst dat de ‘Welsh Lamb Industry’ haar beperkte invloed kan doordrukken op de politieke instanties.

Voorspellingen

Britse bedrijven hopen dat er een handelsakkoord tot stand komt. Gebeurt dat niet, dan vallen de Britten onder de WTO-regels. De autoriteiten, de douane, de diergeneeskundigen en exporteurs krijgen dan te maken met allerlei nieuwe en onbekende uitdagingen, waar ze zich terdege zullen moeten op voorbereiden.Volgens studies zal de Brexit tot een vermindering van de agrarische export uit EU-landen leiden. Hoe groot de vermindering zal zijn, hangt af van de uiteindelijke handelsovereenkomst tussen de EU-27 en het VK. De landbouwproducten, die niet in het VK afgezet kunnen worden, zullen voor een groot deel in andere landen worden afgezet.

Brexitscenario’s

• Afgezien van eventuele invoerrechten, opgelegd door het VK, zou het VK een minder attractieve markt kunnen worden voor Europese invoerders, omdat ze de preferentiële handelstransfers, die ze nu ontvangen, kunnen mislopen.

• Douanekosten zouden bijkomende kosten vormen voor operatoren, zowel voor invoer als uitvoer in of uit het VK. Deze kosten kunnen nog verhoogd worden voor bepaalde landbouwproducten door bij­komende grenscontroles om na te gaan of de producten in overeenstemming zijn met de oorsprongsregels, voedselveiligheidsnormen, of normen inzake plant- en dierengezondheid.

• De Brexit zal ook een impact hebben op de rassenlijsten. Engelse rassen, die enkel op de Engelse rassenlijst staan, worden uit de Europese rassenlijst geschrapt.

Maatregelen

Na de afscheiding zal het VK een eigen (landbouw)beleid kunnen uitwerken. Momenteel is het nog niet duidelijk in welke richting het zal evolueren. De intentie is om het beleid duurzamer te maken. De Britse regering heeft beloofd dat de Britse boeren de EU-subsidies zullen blijven ontvangen tot eind 2023. Vaststaand feit is dat de primaire producenten in het VK momenteel maar een fractie krijgen van wat de consument betaalt. Momenteel wordt de voedingssector in het VK sterk gedomineerd door een groot aantal voedingsbedrijven (‘big food’). Waarnemers zijn bang dat ze hun marktmacht nog zullen bestendigen. Schotland en Wales hebben wel al een eigen visie ontwikkeld op het voedselbeleid, maar op nationaal niveau is die er nog niet (Lang, Millstone & Marsden, 2017)

4 TIPS VOOR EEN GOEDE VOORBEREIDING OP DE BREXIT

ORGANISEREN

• Wijs een Brexit-verantwoordelijke aan

• Ga na hoe de Brexit uw bedrijf kan raken

VERKENNEN

• Breng alle scenario’s goed in kaart zodat je niet voor verrassingen te staan: hope for the best, prepare for the worst

• Kijk zeker of er al dan niet extra investeringen vereist zijn in uw bedrijfsstrategie

POSITIONEREN

• Communiceer met uw klanten, leveranciers en partners. Kijk of er samenwerkingen mogelijk zijn of u nieuwe kansen kan benutten

ACTIE

• Monitor continu nieuwe ontwikkelingen voor u en uw klanten en partners